Bodrum ve Mandalina

Güngör Uras’ın Bilinmeyen Bodrum’unu okuyorum…

Öyle etkileyici hikayeler var ki …

Bir tanesi de Mandalina hikayesi. Okuduğumdan özeti kendi tarzımda anlatayım sizlere de 🙂 Umarım beğenirsiniz ..

Mandalin senelerce Bodrum’un bir simgesi olduğundan önemli. Gerçi şimdi ne mandalina bahçesi kaldı, ne de arzu edilen miktarda üretim. O alanların çoğu bina oldu, Otel oldu.

Halbuki bakın neler olmuş…

1940 lı yıllar.

Adı Mehmet Mandalinci olan birisi, Bodrum topraklarında mandalin yetiştirmeye başlıyor.

Ondan önce bölgede mandalin ağaçları var ama değeri olmadığı için kimse üzerinde durmamış.

Mehmet Mandalinci mandalinleri yetiştirdikten sonra Narenciye Ticaretini geliştirmiş. İstanbul’a yollamaya başlamış.

Bu arada 1948 de Marshall yardımı ile birlikte gelen su motorları, tarım ile uğraşan halka ciddi destek olmuş, herkes bahçesine su motoru koyup mandalin ağacı dikmeye başlamış.

Sonra Narenciye Kooperatifi kurmuşlar, komisyoncu falan yok, herkes kendi malını getirip, pazarlıyor, satıyormuş.

Bu arada İstanbul’da Bodrum Mandalinası ünlenmeye başlamış, talep artmış. Ancak çok büyük bir sorun varmış.

İstanbul’a yol yok, sadece vapurlar ile gidiyor ki o da üç tane Dumlupınar, Cumhuriyet ve Tarı vapurları. Sürekli gelip gitmiyor.

Vapurlar gelmeden iki gün önce herkes narenciyesini develere yüklüyor, iki gün süren yolculuktan sonra limana varılıyor ve vapura yükleniyormuş.

Vapur İstanbul’a 1 hafta bazen 10 günde varıyormuş, bu da bazen malın çürümesine yol açıyormuş.

1955 yılında narenciye için özel motorlar yapılmaya başlanmış. 57 saatte İstanbul’a varan motorlar sayesinde mandalin gönderimi öylesine artmış ki, Bodrum’un her tarafı narenciye ağacı dolmaya başlamış.

Şimdi aklınızda peki para işi nasıl oluyormuş sorusu gelebilir.

O zamanlar hem üretici, hem alıcı öylesine dürüstlermiş ki, aralarında ki anlaşmaya hep sahip çıkmışlar ve düzen tamamen güven üzerine kurulu işlemiş. Kimsenin parası kimsede kalmamış, kimse kimseyi kandırmaya çalışmamış.

Şimdi narenciye ağacı var mı ..
Bodrum’dan ne kadar mandalin gidiyor..

Onlardan önemlisi..

Bu kadar dürüst üretici ve tüketici kaldı mı?

Yine de geleneklere bağlı kalarak her sene OCAK ayında Mandalina Şenliği düzenleniyor Bodrum’da.

Sevgilerimle,